صنایع فرهنگی، صنایع سیاسی و قدرت هستند

سجاد صالحی عضو کارگروه سبک زندگی ستاد فناوری‌های فرهنگی و نرم و دبیر ایران خلاق به عنوان میزبان و دبیر نشست، سخن خود را با فرمایش مقام معظم رهبری آغاز نمود که میدان، میدان غزه و اسرائیل نیست، میدان حق و باطل است.

دبیر اولین نشست رویداد مداومت در این رابطه گفت: جامعه جهانی و انسان‌های آزاده با طراحی و ایده‌پردازی در عرصه‌های مختلف تولیدات هنری و رسانه‌ای، جبهه را گسترش داده اند. ما در سال‌های آینده با جریان‌های مبتنی بر ظلم ستیزی و حق گرایی روبرو هستیم. دشمن به واسطه همه ابزارهای خود در جنگ نرم محکم و قاطع و اثرگذار وارد شده‌است. اما اصل جنگ بسیار گسترده‌تر است. تولیدات هنری در جهان کورسوی امیدی را روشن کرد که اگر ما خود را مدافع غزه می‌دانیم جهان نشان داد این بازی گسترده‌تر از جهان اسلام است.

دبیر ایران خلاق در خصوص پویش داستان حمایت گفت: در پویش داستان حمایت در خصوص اقدامات جهانی رصد انجام شد و نخ تسبیحی را نشان داد که بواسطه آن تولید کنندگان و ایده پردازان بدون دیدن یکدیگر در یک سنگر مبارزه می‌کنند. جنگ اسرائیل و فلسطین فقط جنبه نظامی ندارد. داستان حمایت به حنبه های دیگر این جنگ نیز می پردازد.

وی در ادامه گفت: صنایع فرهنگی ابزار دیپلماسی فرهنگی و مهم‌ترین ابزار انتقال پیام در دنیاست. پویش داستان حمایت برای رصد فعالیت‌ها و جریانات جهانی در حوزه صنایع خلاق و فرهنگی برای حمایت از هویت و مظلومیت مردم فلسطین طراحی و اجرا شده است. این نشست برای همفکری در این حوزه رخ داده است. صنایع فرهنگی ابزار دیپلماسی فرهنگی است و برای ایفای نقش جدی‌تر می‌توانیم باهم گفتگو کنیم. هم برای ایجاد اتحاد در میان عموم مردم و هم اینکه انقلاب اسلامی برای صدور پیام خود چگونه از این موج بین‌المللی کمک بگیرد.

در ادامه ربابه غزالی عضو کارگروه طراحی پارچه و لباس دانشگاه الزهرا افزود: اخبار فلسطین دل هر انسان حقیقت طلب و انسان واقعی را به درد می‌آورد. با توجه با مباحث گفتمانی در حوزه فرهنگ، محیط باید مناسب‌سازی شود.

وی در این رابطه افزود: از نظر رهبر معظم انقلاب فرهنگ مانند هواست.  هوا باید سالم باشد. اگر از منظر نظر وارد حوزه عمل شویم نسل جوان همراهی می‌کند. مانند مسئله دفاع از حرم. ساماندهی مد و لباس در حوزه فرهنگ مقاومت، نیاز به صرف زمان و دانش دارد. جریانات دانشگاهی و علمی که به صورت جزیره‌ای انجام شده باید شبکه سازی شود. در حوزه تمدن‌سازی اگر نگاه تمدنی وجود نداشته باشد نظام ایجاد نمی‌شود.  پویش داستان حمایت شروع خوبی است اما نیاز به بسترسازی، همایش‌های علمی و پژوهشی، مقالات و مسابقات دارد تا دستاورد داشته باشد. حمله هیبرید دشمن باید پاسخ هیبریدی داشته باشد. وقتی‌که با استفاده از صنایع فرهنگی و نرم حمله می‌کند ما نیز باید پاسخ درخور با همان ابزار بدهیم.

علی حیاتی دیگر سخنران نشست مداومت، مدیر مجموعه موکب آرت و از مسئولان هیأت هنر به عنوان فعال بخش خصوصی در تولیدات فرهنگی و هنری موج اعتراضات و محکومیت اسرائیل در دنیا را پر رنگ تر از موج ایرانی آن دانست و علت را در تصور حاکمیتی شدن مسأله فلسطین دانست و گفت: من به عنوان فردی که مجموعه خصوصی دارد و فهمی از اجتماع دارد، نمی‌توانم راهکار کلی ارائه بدهم. پس از اتفاقاتی که در غزه و فلسطین افتاد توقعی که از جامعه داشتیم به‌صورت حبابی زیاد بود. در سطح حکمرانان و ایده پردازان نظام، موضوع فلسطین بسیار مهم بوده‌است و همواره در لایه اول توجه بوده است. لذا ما به‌دنبال ظهور و بروز بیشتری بوده‌ایم. اما می‌بینیم که اوج آن در تهران در ماجرای بیمارستان المعمدانی بود و کم‌کم این موج از بین رفت. اما در این خصوص تصاویری که در دنیا ارائه می‌شود متفاوت است. چرا این موج مردمی در آن‌جا پررنگ‌تر است؟ نیاز به نظر جامعه‌شناسی دارد اما از نظر من هرچیزی که بیش‌ازحد حاکمیتی شود، مردم آن را به حاکمیت می‌سپارند

وی در ادامه گفت: باید به این نکته توجه کنیم که ما به تازگی به قیمت هزاران خون پاک، تازه با موضوع فلسطین آشنا می‌شویم، این‌که فرق غزه و کرانه باختری چیست ؟ تصویر درستی از زندگی مردم فلسطین تا کنون به جوانان ارائه نشده و با نمادهای فلسطینی هنوز کاملاً آشنا نشده ایم. مسأله زبان و یا برخی رفتارهای نژادپرستانه باعث این دوری شده در حالی که نسل جوان با آشنایی نسبت به یک موضوع به آن رغبت پیدا می‌کند.

این فعال حوزه صنایع فرهنگی در ادامه افزود: تولیدکنندگان محصولات با نماد فلسطین به علت مطمئن نبودن از بازار آن در ایران به نوعی فداکاری می‌کنند. در حالی که در اروپا هزاران نفر به دنبال چفیه هستند، این نیاز در ایران هنوز وجود ندارد.

محمد اصغری مدیر مرکز رصد فرهنگی کشور و پژوهشگر فلسطین نیز در این باره گفت: در ایران، هنوز مارکت و بازار پر سود تولیدات با محور فلسطین را نشناخته ایم. آمارها نشان می‌دهد در دنیا رده سنی ۱۵ الی ۳۰ سال بیشترین هم آوایی را با مسأله فلسطین دارند و هرچقدر میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام و تیک تاک افزایش یابد این دغدغه بیشتر خواهد شد. آمارهای اسرائیل نشان می‌دهد که هر دقیقه استفاده از اینستاگرام توسط مردم باعث می شود ۱۷ دقیقه بیشتر ضداسرائیلی شوند.

وی در ادامه گفت: این ادعا که فرهنگ باید ساخته شود تا افکار عمومی بیدار شوند و بعد اتفاقی بیفتد زیر سوال رفته است. طوفان الاقصی نشان داد یک اتفاق واقعی خودش میدان هم چیز را فراهم می‌کند. خشم پس‌از طوفان الاقصی خشم برساخته‌ی رسانه‌ای نبود، ۲ ۳ هفته بعد از طوفان الاقصی دیگر مجالی برای هشتگ بازی‌های غیر از موضوع فلسطین در فضای‌مجازی وجود نداشت چراکه موضوع عوض شده بود. این خشم از وجود انسان برخاسته بود نه از موج رسانه. امروزه می‌بینیم شرکت پوما تحت همین فشارهای مردمی اعلام کرد که اسپانسرینگ تیم‌های ورزشی اسرائیل را برای سال آینده لغو کرده است. برند زارا پس از نمایش کالکشن و مجموعه‌ای توهین آمیز به شهدای فلسطین، مجبور به عذرخواهی شده و مجموعه خود را با هزینه بسیار جمع‌آوری می‌کند.

اصغری در ادامه افزود: درواقع در دنیا میل به مصرف تولیدات خاص فلسطین وجود دارد اما ما داریم مزیت رقابتی خود را گم می‌کنیم. ما می‌توانستیم بدون لکنت درباره گروه‌های مقاومت صحبت کنیم. موفقیت این بود که روایت فرهنگی و انسان‌محور از حزب‌الله و حماس ارائه بدهیم که جدی‌ترین ضربه را به استکبار جهانی زدند چرا نمی‌توانیم محتوا و محصول فرهنگی در این باب تولید کنیم. در آغاز طوفان با انفجار تولید روبه‌رو بودیم که جهت پیدا نکرد.

مانند آتش‌فشانی که هرجایی می‌رود چون جهت ندارد تبدیل به سنگ سرد می‌شود. نتوانستیم تولیدات طوفان الاقصی را  جهت بدهیم. تضمینی نیست که مجدد این خشم مردم برانگیخته شود و باید در مدت موردنظر از آن استفاده می‌کردیم. در ۲ هفته اخیر مهاجرت به سرزمین‌های اشغالی ۳۰۰ درصد افزوده شده درحالی‌که در ۲ هفته اول طوفان الاقصی صفر و منفی شده بود و قدر این فرصت برای عملیات دانسته نشد.

مدیر مرکز رصد فرهنگی در ادامه گفت: چهل درصد از ایرانیان میل به مصرف محصول و محتوای متناسب با فلسطین دارند چرا امروز در ترکیه کارگاه‌های بسیاری محصول فلسطین تولید می‌کنند که به اروپا و آمریکا ارسال می‌شود، ولی در ایران هم‌چین چیزی نیست. من تسبیحی با طرح فلسطین دارم که تولید استانبول است که اروپا و کشورهای حوزه خلیج فارس و به‌ویژه هند از این محصولات بسیار استقبال می‌کنند. به این مارکت اصلاً در ایران پرداخت نشده است.

این پژوهشگر مسأله فلسطین در خصوص هنر فلسطینی گفت: فلسطین سرزمین آفرینش، تلفیق و ادغام است. هنر فلسطین نتیجه هم‌افزایی و تبادل میان فرهنگ‌های مختلف است. هنر در بحث فلسطین، خط مقدم مقاومت است. از نظر ادوارد سعید که مهم‌ترین آموزگار فلسطین است فلسطین گرانی‌گاه فرهنگ‌ها و تمدن‌هاست. هنر فلسطینی یک هنر رو به جلو است.. موسیقی فلسطینی پر بسامد ترین موج فلکلر فلسطینی است. مقاومت با زندگی روزمره گره خورده و با افق زندگی معنا می‌یابد. باید دقت کنیم از سال ۲۰۱۴ به بعد که جنبش بازگشت در درون فلسطین آغاز می‌شود، ابتدا از نظر هنر و تولیدات شروع می‌شود تا امروز که به طوفان الاقصی می‌رسد.

سید مجید امامی دبیر شورای فرهنگ عمومی نیز در این نشست گفت: یکی از اهداف کارگروه مد و لباس توسعه تعاملات ایران در حوزه مد و پوشاک با جهان اسلام است. نظام فرهنگی قوی ما می‌تواند تعامل عالمانه تری با جهان برقرار کند. ما باید به اهمیت مدل مقاومت توجه کنیم. مقاومت نباید به واسطه قطب‌بندی‌های سیاسی درک شود بلکه باید با ذات اصلی خود یعنی مقابله با ظالم فراگیر شود.

وی در ادامه افزود: زیست‌پذیر شدن معنای سیاسی و فرهنگی از طریق مصرف و سبک زندگی اتفاق می‌افتد و تا جایی‌که اصالت این موارد حفظ شود تخدیر وجود نخواهد. همانند عاشورا که زنده است و برساخت و بازنمایی نمی‌شود.از نظر شهید آوینی حقیقی‌ترین امر در دنیای ما شهادت است و این امر زنده تقلیل به برساخت نمی‌شود.

دبیر شورای فرهنگ عمومی افزود: ما باید بر روی فشن مقاومت کار کنیم. در همین هفته های گذشته با وجود جنگ حماس‌ با اسرائیل، هفته مد تل‌آویو هم برگزار شد، با نمادهایی که هم به مسائل داخلی اسرائیل می‌پرداخت و هم بازنمایی  تروریستی از حماس که در واقع باهدف زیست‌پذیری این بازنمایی مطرح بود. به‌عنوان مثال لباس عروسی طراحی‌شده بود که به سینه‌ی آن تیر خورده است. در اکسپوی دبی نیز پاویون رژیم صهیونیستی ازنظر خلاقیت و نوآوری اول شد. در پاویون رژیم صهیونیستی داستانی از زندگی طراحی‌شده بود که سلبریتی‌های اسرائیلی با استفاده از واقعیت افزوده در اطراف پاویون دیده می‌شدند و داستانی مشترک با مردم جهان را روایت می‌کردند که مردم را درنهایت با رقص و تشویق با خود همراه می‌کردند.

ما مسئله مد و سیاست را نمی‌توانیم در ایران بیان کنیم ولی باید گفت که زندگی سیاسی است، تمام مسائل زندگی سیاسی است اما بخش جوان از این تعامل زندگی با سیاست آگاه نیست. باید جبهه حق و باطل به‌خوبی تصویر شود و مواضع سیاسی حق روشن شود. طوفان الاقصی بهترین فرصت برای بازسیاسی شدن به‌دور از سیاست‌زدگی است و در واقع طراحان لباس و فشن باید از این سیاسی بودن لذت ببرند.

وی گفت: بر اساس آمارهای اقتصادی، ۹/۵ درصد هزینه خانوار ایرانی صرف سبد فرهنگی به جز آموزش می‌شود و از میان آن ۵/۷ درصد لباس و ملزومات اکسسوری است اما با توجه به این اهمیت و نسبت مصرف، میزان بودجه جشنواره مد و لباس فجر بسیار بسیار کمتر از نمایشگاه کتاب است.

مسعود حسنلو دبیر ستاد فناوری‌های نرم و فرهنگی از مدعوین نشست رویداد مداومت، مسأله فلسطین در ایران را سیاسی عنوان کرد و گفت: این مسأله برای کشورهای همسایه حائز اهمیت تاریخی و در جهان وجهه‌ی فرهنگی اجتماعی دارد.

وی درباره بازار محصولات فلسطین محور افزود: ما درکی از بازار محصولات فلسطین در دنیا نداریم. در دنیا برای آن بازار وجود دارد. فلسطین تنها نماد ما برای صدور انقلاب است. ما در جنگ نمادها چه در منطقه چه در جهان و حتی در قضیه فلسطین شکست خورده ایم. مقدمه این امر در حیطه صنایع فرهنگی است. در واقع تا زمانی‌که ملزومات سبک زندگی و سبد فرهنگی متناسب با پیام انقلاب نداشته باشیم مانند الگو و نماد، آن را نمی‌توانیم صادر کنیم.

وی گفت: جریان طوفان الاقصی را ایران فراگیر نکرد و الجزیره مرجعیت رسانه‌ای ما را گرفت. دنیا تشنه روایت است هر چقدر این روایت ریشه در حماسه داشته باشد پرمخاطب تر است. در جهانی که پر از روایت‌های فانتزی از مارول و DC و ابرقهرمان‌ها است، حماسه‌های واقعی طرف‌دار بیشتری دارند. دنیا تشنه حماسه و روایت است و هیچ حماسه‌ای قوی‌تر از فلسطین نیست و اگر تولید محصولات و بازار پردازی آن با هویت مقاومت و انقلاب صورت نگیرد فرصت تاریخی تقابل حق و باطل و صدور انقلاب از دست می‌رود .

صالحی دبیر نشست دیپلماسی صنایع فرهنگی با رویکرد مد و لباس و هویت فلسطین، در انتها به نام‌گذاری رویداد مداومت اشاره نمود که ترکیبی است از مد، مقاومت و امت که یادآور لزوم مداومت برای زیست‌پذیر کردن محصولات با هویت مقاومت و ایجاد بازار مصرف و نگاه مشترک جهانی و تمدنی است. صنایع فرهنگی، صنایع سیاسی و قدرت هستند و می‌توانند دستاوردهای زیادی را برای انقلاب داشته باشند.

وی درباره این رویداد گفت: این اتفاق در قالب یک رویداد یک‌روزه با حضور طراحان و ایده‌پردازان و برندهای لباس و پوشاک شکل می‌گیرد تا در طول آن ایده‌ها برای طراحی و تولید پوشاک و اکسسوری با هویت مقاومت فلسطین، آماده و اجرا شود. داوری، ارزیابی و پوشش رسانه‌ای آثار نیز در انتهای رویداد انجام خواهد شد.

در انتهای نشست برخی از مدعوین از قرارگاه غزه به فعالیت های بین المللی خود در حوزه فرهنگ مقاومت و شکل گیری پویش ۱۰۰۰دانشگاه ضد صهیونیستی اشاره نمودند که با هدف برخورد تمدنی با ظلم ایجاد شده و نیز گزارشی از رایزنی هایی برای پیگیری ابعاد بین المللی پویش داستان حمایت بیان نمودند.