طراحی صنعتی در رأس صنایع خلاق

به گزارش خبرگزاری آینه نیوز: پنجمین نشست هم‌اندیشی از سلسله نشست‌های «رویداد ایران خلاق» با موضوع «تأثیر طراحی صنعتی بر بازار صنایع خلاق» و باحضور دکتر سجاد صالحی دبیر رویداد ایران خلاق و مدیران و صاحب‌نظران این حوزه از جمله، دکتر احمد عابدینی عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا، فرزانه هنربخش عضو هیئت علمی گروه طراحی صنعتی و مدیرگروه صنایع دستی دانشگاه الزهرا، حسن صادقی نایبی دانشیار گروه طراحی صنعتی دانشگاه علم و صنعت ایران، محمدرضا منصوری مدیرعامل شرکت یاسابان گسترش پایدار طراح صنعتی و مشاور کسب و کار، محمدرضا هدایتی مدیر استودیو دیزاین هدایتی و مدیرعامل ویژند(برند) گکسو، حسن پور مهابادیان مدیرعامل اولین شتاب دهنده طراحی صنعتی(آیدیران) به همت دبیرخانه رویداد ایران خلاق برگزار شد.

رویداد ایران خلاق به دنبال خلق یک ویژند(برند) ملی است

سجاد صالحی در ابتدای  این نشست علاوه بر ارائه توضیحات مختصری در خصوص برگزاری رویداد ایران خلاق اذعان داشت: ما در رویداد ایران خلاق به دنبال خلق یک ویژند(برند) ملی هستیم.

وی همچنین در خصوص مشکلات موجود در حوزه طراحی صنعتی محصولات صنایع خلاق به مواردی مانند: عدم خلاقیت در طراحی محصولات، عدم جذابیت و فرهنگ و هویت ایرانی در محصولات، نوع ارائه محصولات و … اشاره داشت و گفت: با توجه به وجود رسته‌های زیاد حوزه صنایع خلاق و فرهنگی که با کالاهای ملموس در ارتباط هستند، مبحث طراحی صنعتی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ اما اینکه چرا این مبحث به عنوان یکی از اولویت‌های مهم در صنایع خلاق ورود نداشته، خود چالش و مسئله مهمی است. صنایع خلاق و فرهنگی ما باید وارد بازار جهانی شوند.

از این رو پیش از برگزاری رویداد ایران خلاق در صدد برگزاری این نشست شدیم تا در این خصوص با شما اساتید و صاحب‌نظران مشورت داشته و بتوانیم از تجربیات و نقطه نظرات شما در حوزه طراحی صنعتی بهره مند شویم.

طراحی صنعتی در رأس صنایع خلاق قرار دارد

احمد عابدینی عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا سخنران بعدی این نشست در خصوص طراحی صنعتی گفت: باید توجه داشته باشیم گروه طراحی صنعتی در رأس صنایع خلاق قرار دارد و از آنجایی که طراحی برای آینده یکی از کارهای مهم طراحی صنعتی است؛ لذا برای موفقیت در حوزه صنایع خلاق باید اول جایگاه طراحی صنعتی در صنایع خلاق را مشخص کنیم. در حال حاضر طراحی صنعتی در جایگاه خود قرار ندارد و بررسی این موضوع به عنوان گام نخست بسیار حائز اهمیت است. پس از آن مهمترین مشکل اصلی ما تعریف و مشخص کردن مسیری برای ترویج طراحی هست.

ترویج فرهنگ فقط با محبت و عشق میسر خواهد شد

محمدرضا منصوری مدیرعامل شرکت یاسابان گسترش پایدار طراح صنعتی و مشاور کسب و کار سخنران بعدی این نشست با اشاره به نحوه صحیح اشاعه فرهنگ گفت: باید به این نکته مهم توجه داشته باشیم که فرهنگ فقط با محبت و عشق ترویج میابد؛ لذا ما به نفوذ فرهنگی نیاز داریم که این امر از طریق تولید محصولات فرهنگی موفقیت ما را رقم خواهد زد.

وی همچنین در خصوص طراحی صنعتی گفت: طراحی صنعتی یک دانش است. طراح باید ارزش آفرین باشد. ما باید تولید داخلی را به نحوی انجام بدهیم که مخاطبین جهانی ما در حوزه صنایع خلاق، ما را به اختیار انتخاب کنند.

در حوزه صنایع خلاق به زیرساخت نیاز داریم

این طراح صنعتی افرود: در حوزه نمایشگاه‌های بین‌المللی وقتی محصولات فرهنگی ایرانی کنار محصولات خارجی مثل کشورهای آمریکا، آلمان و … قرار می‌گیرند مخاطبان باید بتوانند به درک صحیحی از موضوعات ویژند(برند) محصولات کشور ما برسند. از این رو برای خلق محصولات فرهنگی خود در حوزه صنایع خلاق سه گام ایده پردازی، طراحی و پس از آن تولید را نیاز داریم. از طرفی باید تولیدات خود را مبتنی بر نیاز مخاطب طراحی کنیم؛ لذا نیاز سنجی مخاطب و مصرف کننده محصولات ما بسیار مهم است.

وی ادامه داد: جایگاه طراحی صنعتی زمانی می‌تواند مشخص شود که اول بستر اصلی آن فراهم شود. به عبارتی ما برای اینکه بتوانیم مبحث ترویج طراحی صنعتی در حوزه صنایع خلاق را به نتیجه برسانیم به زیرساخت نیاز داریم. فراهم نبودن زیرساخت و عدم وجود بستر مناسب هم لزوماً مقصرش نه دولت است و نه حاکمیت، بلکه رخ دادن یکسری از وقایع است که دست به دست هم می‌دهند تا این بستر مناسب فراهم نشود.

این مشاور کسب و کار سخنران در ادامه افزود: ما در طراحی صنعتی به فردی به عنوان مدیر طراحی نیاز داریم، کسی که به منظور ایجاد زبان مشترکی بین مدیر پروژه و طراح در این بین فعالیت داشته باشد.

وی همچنین در پایان سخنان خود به مبحث صادرات و واردات در حوزه صنایع خلاق اشاره داشت و گفت: موضوع کپی رایت و مالکیت معنوی در حوزه صادرات صنایع خلاق ایران، باید جدی گرفته شود از طرفی در حوزه واردات نیز چالش‌های موجود و وابسته به تغییرات بنیادین قانون، بسیار مهم و حائز اهمیت هستند.

کار طراحی صنعتی مدیریت رفتار است

حسن صادقی نایبی دانشیار گروه طراحی صنعتی دانشگاه علم و صنعت ایران سخنران بعدی این نشست بود که نقش طراحی صنعتی را بسیار مهم دانسته و در این رابطه اظهار داشت: از آنجایی که همه ما برای آینده کشور تلاش می‌کنیم باید این نکته را در نظر داشته باشیم که کار طراحی صنعتی مدیریت رفتار است؛ لذا کسب و کار در این حوزه نیز بسیار مهم خواهد بود. از طرفی ابزارهای طراحی صنعتی، طراحی خدمت، محیط و محصول هستند. به عنوان مثال بازی و عناصر وابسته به آن قادر خواهند بود دربرگیرنده طراحی رفتار برای یک کشور باشند. به عبارتی ۲۰درصد جمعیت کشور ما را مشتریان بالقوه حوزه بازی تشکیل می‌دهند، از این جهت طراحی محصولات این حوزه برای مخاطبین ما بسیار حساس و مهم است. در واقع طراحی صنعتی باید طبق همین آمار طراحی اسباب بازی را در دست کار قرار دهد.

وی همچنین افزود: اقتدار طراحی صنعتی باید با توجه به کسب و کار در نظر گرفته شود؛ لذا نکات اقتصادی و جایگاه طراحی صنعتی با هدف رشد و توسعه کشور باید مشخص و تعریف شود.

طراحی صنعتی حلقه‌ گمشده خلاقیت در ایران

محمدرضا هدایتی مدیر استودیو دیزاین هدایتی و مدیرعامل ویژند(برند) گکسو سخنران بعدی این نشست، طراحی استراتژی در حوزه طراحی صنعتی را به عنوان یکی از حلقه‌های گمشده خلاقیت در ایران دانست و گفت: باید توجه داشته باشیم طراح‌ها در طراحی صنعتی محدود نیستند بلکه می‌آیند تا ساختارها را برای رسیدن به یک جواب مناسب و درخور توجه درهم بریزند به همین جهت طراحی صنعتی خود یک علم است و از آنجایی که هر نهاد و سازمان رفتار مختص به خود را خواهد داشت؛ لذا طراحی این استراتژی نیز باید مبتنی بر رفتار نهاد یا سازمان، متفاوت تعریف شود.

اول باید صنایع خلاق را به شکل درستی طراحی کنیم

وی ادامه داد: صنایع خلاق باید جدی گرفته شود؛ پس مهم‌ترین کاری که باید انجام دهیم این است که ابتدا خود صنایع خلاق را به شکل درستی طراحی کنیم. از سوی دیگر باید ارزش افروزده را در صنعت طراحی نیز در نظر داشته باشیم چراکه اگر در حوزه کسب و کاری به درآمدزایی توجهی نداشته باشیم آن کسب و کار حذف خواهد شد. چون یکی از مشکلات اصلی ما در حوزه طراحی صنعتی این است که همیشه پشت هزینه ها جا می‌مانیم. از طرفی یافتن بازار مناسب در حوزه صنایع طراحی نیز بسیار مهم است؛ پس تشکیل اتاق فکر برای پیدا کردن یک بازار مناسب ضروری خواهد بود.

وی در پایان سخنان خود را این طور جمع بندی کرد که: دستاورد امروزه ما کالا یا فروش محصول نیست به عبارتی ارزش اصلی یک ویژند(برند) سرمایه نیست بلکه منابع انسانی آن است که به عنوان ارزش و سرمایه واقعی به شمار می‌آید.

طراحی صنعتی نقشه راه می‌خواهد

حسن پور مهابادیان مدیرعامل اولین شتاب دهنده طراحی صنعتی(آیدیران) سخنران دیگر این نشست در خصوص طراحی صنعتی گفت: طراحی صنعتی باید در راستای ارائه خدمات باشد. از نگاه بازاری طراحی صنعتی، ارزش افزوده تولید می‌کند؛  لذا لازم است در این زمینه فرایندگرا و مسیرگرا باشیم تا درصورت نتیجه بخش بودن بتوانیم مسیر را ادامه دهیم. برای این مهم در ابتدا لازم است نقشه راهی طراحی شود تا در آن ظرفیت‌های فی‌مابین را مورد بررسی قرار داده و اثرپذیری و اثرگذاری را بسنجیم که در نهایت بتوانیم به عملیات اجرایی آن برسیم. از طرفی باید خروجی محصولات را نیز رصد کنیم تا بتوانیم بر این اساس، ارزش افزوده آن‌ها را مورد محاسبه قرار دهیم.

ما باید به یک پایداری اقتصادی برسیم

فرزانه هنربخش عضو هیئت علمی گروه طراحی صنعتی و مدیرگروه صنایع دستی دانشگاه الزهرا آخرین سخنران این نشست بود. وی در ابتدای سخنان خود گفت: ما باید به این به مسئله در سطح کلان نگاه کنیم. در حالی که همه کشورها محور اصلی توسعه اقتصادی خود را بر مبنای صنایع خلاق قرار داده‌اند، اقتصاد ایران اما همچنان در گرو نفت است؛ لذا ما در ابتدا باید به یک پایداری اقتصادی برسیم و در این مسیر باید بپذیریم که نفت جواب اصلی ما نیست.

ما به یک عزم ملی نیاز داریم

وی ادامه داد: درواقع ما به یک عزم ملی نیاز داریم. اگر این استراتژی را در نظر بگیریم، به خلق ثروت، ارزش افزوده فرهنگی و در نهایت به توسعه اقتصادی هم خواهیم رسید. در حوزه صنایع خلاق باید به تعریف جدیدی از محصول برسیم. ما اکثراً از صنایع خلاق کشورهای دیگر اثر پذیری داریم در صورتی که برای اثرگذاری باید اول به خودباوری برسیم. ما با استفاده از پیشینه غنی فرهنگی خود می‌توانیم ارزش‌های فرهنگی‌مان را صادر کنیم اما اول باید آن‌ها را در کشور خود جا بیندازیم و بعد برای صادر کردن آن اقدام کنیم. ما باید فرهنگمان را در تولید محصولات خود در نظر بگیریم. اما تولید محصولات فرهنگی ما به لحاظ تعریف صنایع خلاق که بر دو محور خلاقت و نوآوری استوار است، باید برپایه خلاقیت و نوآوری تعریف شود، متأسفانه یکی از مشکلات اصلی ما در این خصوص این است که ما همچنان در گذشته مانده‌ایم.

این عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: این نکته را نیز نباید فراموش کنیم که نوآوری با خلاقیت فرق دارد. ما می‌توانیم محصولاتمان با هدف خلق احساس تولید کنیم و یک ارتباط عاطفی بین مصرف‌کننده و محصول ایجاد کنیم.

از طرفی ما باید در نوع ارائه محصولات خود به مخاطبین هم خلاقیت و نوآوری را در نظر بگیریم. اگر نگاه متفاوت داشته باشیم موفق خواهیم شد.